Sức khỏe là yếu tố then chốt quyết định chất lượng giấc ngủ và giấc mơ của mỗi người. Cả thể chất lẫn tinh thần đều có ảnh hưởng sâu sắc đến giấc mơ thông qua nhiều cơ chế phức tạp. Vì vậy, việc duy trì sức khỏe toàn diện là điều kiện tiên quyết để có được những giấc mộng tốt lành, tràn đầy sáng tạo.
Bệnh lý gây rối loạn chuẩn đoán giấc ngủ và giấc mơ
Rối loạn giấc ngủ làm gián đoạn giấc mơ
Các rối loạn về giấc ngủ như mất ngủ, ngủ ngáy, thở ngáy hay giật mình thường xuyên trong đêm đều làm gián đoạn giấc ngủ sâu, giai đoạn xảy ra giấc mơ. Điều này khiến giấc mơ bị cắt ngang, dễ quên, khó nhớ lại khi thức dậy. Đồng thời, các rối loạn còn khiến giấc mơ kinh hoàng, ác mộng xuất hiện nhiều hơn.
Trầm cảm và lo âu gây ra ác mộng
Trầm cảm, lo âu kéo dài dẫn đến tâm lý tiêu cực, stress – tình trạng căng thẳng mãn tính. Stress là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra ác mộng do kích hoạt mạnh cảm xúc tiêu cực và ký ức đau buồn trong tiềm thức.
Suy giảm trí nhớ ảnh hưởng mạnh mẽ tới giấc mơ
Một số bệnh lý như sa sút trí tuệ, Alzheimer làm suy giảm nghiêm trọng khả năng ghi nhớ và kích hoạt ký ức. Do đó, bệnh nhân gần như không còn giấc mơ hoặc chỉ còn những giấc mơ mơ hồ, đơn điệu. Giấc mơ trở thành một dấu hiệu quan trọng để phát hiện bệnh sớm.
Thuốc men tác động tới chu kỳ và chất lượng giấc ngủ, giấc mơ
Thuốc kích thích và gây ngủ
Nhiều loại thuốc có tác dụng trực tiếp lên não bộ, gây ảnh hưởng lên giấc ngủ và giấc mơ. Chúng bao gồm cả thuốc kích thích (chất kích thích) như caffein, nicotin và thuốc an thần, ngủ như thuốc ngủ. Sử dụng không đúng liều lượng gây ra nhiễu loạn nhịp thức- ngủ, tần số và chất lượng giấc mơ.
Thuốc điều trị bệnh mãn tính
Đối với bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính – bệnh kéo dài, khó điều trị dứt điểm như tim mạch, tiểu đường, ung thư… thuốc điều trị cũng có nhiều tác dộng phụ lên giấc ngủ và giấc mơ. Chúng làm rối loạn nhịp sinh học, gây mất ngủ, ác mộng.
Cơ chế hoạt động của thuốc đối với giấc mơ
Hầu hết thuốc tác động lên vùng dưới đồi và vỏ não – khu vực kiểm soát giấc ngủ, giấc mơ. Chúng làm thay đổi mức độ các chất dẫn truyền thần kinh trong não, đặc biệt là serotonin và melatonin – yếu tố quyết định giấc ngủ và cấu trúc não ngủ REM.
Sức khỏe thể chất yếu ảnh hưởng xấu tới giấc ngủ và giấc mơ
Mệt mỏi, đau nhức làm gián đoạn giấc ngủ
Khi cơ thể kiệt sức, mệt mỏi hay đau nhức triền miên, giấc ngủ trở nên nhẹ và dễ tỉnh giấc. Điều này làm cạn lượng và suy giảm chất lượng của giấc mơ. Người bệnh thường xuyên bị ác mộng, khó có những giấc mộng đẹp, sáng tạo.
Suy nhược cơ thể dẫn đến giấc mơ kinh hoàng
Trong giai đoạn suy nhược thể chất nặng nề do quá sức hoặc dinh dưỡng kém, não bộ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Khi đó, các giấc mơ mang nội dung hoang tưởng, bất an, ám ảnh và thường xuyên nhắc lại chủ đề tử vong.
Chế độ dinh dưỡng và giấc ngủ
Chế độ ăn là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến tiêu hóa, trao đổi chất – quá trình quyết định năng lượng và sức khỏe của cơ thể. Dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng sẽ nuôi dưỡng não bộ khỏe mạnh, giúp giấc ngủ sâu và giấc mơ sinh động.
Kết luận – Giữ gìn sức khỏe toàn diện để có giấc ngủ ngon
Như vậy, sức khỏe thể chất và tinh thần có vai trò quan trọng đối với giấc mơ. Muốn cải thiện giấc mơ, việc đầu tiên là xây dựng lối sống lành mạnh, tích cực về mọi mặt.
Bao gồm chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện thể dục đều đặn, quản lý căng thẳng và điều trị triệt để các bệnh kịp thời. Đó là phương pháp hữu hiệu nhất để có được giấc ngủ sâu và giấc mơ đẹp mỗi đêm.
Hy vọng bài viết giúp ích cho bạn. Chúc bạn luôn mạnh khỏe và có những giấc mơ tuyệt vời!
